Reumatologia jest dziedziną medycyny zajmującą się badaniem schorzeń wpływających na funkcjonowanie stawów. Pacjenci najczęściej dotknięci reumatyzmem, najczęściej zgłaszają się z takimi objawami jak: ból w obrębie stawu, utrata lub ograniczenie ruchu w obszarze stawu lub stan zapalny charakteryzujący się obrzękiem lub uczuciem gorąca w okolicach dotkniętych zmianami patologicznymi. Jak poradzić sobie w przypadku takich dolegliwości? Jakie choroby mają podłoże reumatyczne?
Przyczyny i przykłady chorób reumatycznych
W większości zaobserwowanych przypadków, schorzenia na tle reumatycznym, występują, gdy zawodzi układ immunologiczny i organizm reaguje zbyt intensywnie atakując swoje własne tkanki. Niestety dolegliwości reumatyczne mogą być również przekazywane w genach, na co wskazują badania. Wykazano, że ujawnienie się choroby w poprzednich pokoleniach, znacznie zwiększa ryzyko zachorowania u potomków. Objawy na tle reumatycznym pojawiają się także w przebiegu niektórych zmian nowotworowych, takich jak chłoniak lub szpiczak. Jednym z przykładów chorób reumatycznych jest zwyrodnienie stawów, które w odróżnieniu od innych schorzeń o tym podłożu, nie ma związku z układem odpornościowym organizmu. Zwyrodnienie stawów wynika bowiem ze zużycia chrząstki kości i powoduje u pacjentów nie tylko trudności z poruszaniem i odrętwienie kończyn, ale często też wywołuje ból głowy. Z kolei w reumatoidalnym zapaleniu stawów (w skrócie RZS) nie mamy do czynienia ze skutkami naturalnych procesów starzenia. W takim przypadku, bezpośrednią przyczyną są właśnie nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu immunologicznego, gdzie atakowane są własne komórki. W tej postaci choroby oprócz wcześniej wymienionych objawów bólowych, mogą pojawić się również tzw. guzki reumatoidalne oraz problemy również z innymi narządami, nie tylko tymi, odpowiadającymi za ruch (np. płuca). Trzecia grupa zmian reumatycznych dotyczy tkanek miękkich i wynika z przeciążeń kierowanych regularnie na określone partie stawów, np. podczas ciężkiej pracy fizycznej, gdzie często pracownicy wykonują stale te same ruchy, dźwigając przy tym ciężary.
Diagnostyka i leczenie reumatyzmu
W zależności od źródła choroby reumatycznej, lekarz po wykonaniu badania fizykalnego, kieruje pacjenta na badania krwi oraz moczu. Zdarza się, że specjalista pobiera również próbkę płynu z miejsca objętego zmianami (tzw. płyn stawowy). Poszerzony zakres badań diagnostycznych w chorobach o podłożu reumatycznym, obejmuje również RTG, badanie z użyciem tomografii komputerowej oraz rezonansu magnetycznego. Wdrożenie odpowiedniego leczenia, także zależy od pierwotnych przyczyn wystąpienia schorzenia. Na ogół pacjenci przyjmują doustne leki niesteroidowe, które mają na celu złagodzenie stanu zapalnego oraz złagodzenie objawów. W cięższych postaciach choroby, stosuje się analgetyki. Niezwykle ważne jest uzupełnienie leczenia fizjoterapią.